door Marjolein Van Hoof – “Door vooral op het hek te letten en niet op de tuin, bewijs je het huwelijk geen dienst.” Een citaat uit “Spiegelzalen” dat de vinger op de wonde legt wat betreft de houding van veel kerken, kerkmensen, ten opzichte van het huwelijk.
In kerken zitten mensen en mensen maken fouten. Ook, of misschien vooral, in hun meest innige relaties. En dus zit de kerk ook vol gebrokenheid in relaties. Net omdat er rondom huwelijken een erg hoge moraal, een goddelijke norm, wordt voorgehouden, zitten we in de kerk nogal eens verlegen met gebroken relaties. Vanuit die verlegenheid reageren we dikwijls inadequaat. Zo berokkenen we als kerk in gebroken relaties niet zelden meer schade.
Spiegelzalen breekt een lans voor openheid, bedachtzaamheid en genade. Het boek begint met een bezoek aan de bovenste verdieping van een fictief huis. Op die verdieping worden vijf geloofsperspectieven uit de doeken gedaan: liefhebben, beloven, hechten, vallen, herstellen. En het eindigt met een harde realiteit: echtscheiding.
Een verdieping lager komen verhalen van koppels aan bod. Zij aan het woord, hij aan het woord. De verhalen tonen hoeveel moeite, verdriet en eenzaamheid er in veel huwelijksrelaties kruipt. Ze zijn dikwijls herkenbaar én ze dagen je als lezer uit om niet te oordelen.
Op het gelijkvloers wordt de begeleiding bij echtscheiding behandeld. Een koppel in echtscheiding behandelen, lijkt haaks te staan op onze overtuiging dat huwelijken heilig zijn. Maar lees dit citaat eens: “Het paradoxale is dat Niels en Inge en vele anderen bij elkaar blijven omdat ze ervan overtuigd zijn dat God hen daartoe roept. Maar in die weg, die zo gehoorzaam lijkt, begaan zij zonden tegen elkaar die ze tegenover niemand anders ooit zouden begaan… Ook hier geldt…dat ten onrechte een rangorde in zonden wordt aangebracht. Alsof het ontbinden van een huwelijk dat allang geen huwelijk meer is, erger is dan het vernietigen van je naaste, in dit geval je huwelijkspartner.”
Spiegelzalen bagatelliseert het huwelijk nooit. Het boek benadrukt net hoe kostbaar die relatie is en daagt mensen, zeker koppels, uit om eerlijk naar zichzelf te kijken. Daarnaast roept het boek ons op om in te zien wat genade voor onszelf betekent en om met goddelijke bewogenheid en onvoorwaardelijke liefde anderen tegemoet te treden die in een wanhopige worsteling zitten.
Van harte aanbevolen aan verantwoordelijken en aan iedereen die een relatie heeft of mensen kent die een relatie hebben. Omdat er op dit vlak nog zóveel te winnen is.
Jan Willem van Dommelen, Maria de Jong-de Kruijf, Anje Slootweg, Spiegelzalen. Reflecties op huwelijk en scheiding. (Groen, 2021, 158 blz.)
