door Maarten Hertoghs –
“Ik wil in dit boek niet alleen duidelijk maken dat we de evangeliën verkeerd hebben gelezen, maar ook dat we er alledaagse verhaaltjes van hebben gemaakt, er van alles vanaf hebben gehakt, er er alleen in hebben beluisterd wat ons toch al bezighield.” (p.167)
Deze zin zet de toon in het boek. Wat Wright schrijft, is een oproep om onze houding tegenover de evangeliën en Gods koninkrijk te heroverwegen. Het is een diepgaande, voor sommigen misschien afstotende, oproep. Leg dit niet té snel naast je neer. Wright probeert het evenwicht te zoeken.
De evangeliën zijn geschreven om te vertellen op welke manier God koning geworden is. Volgens Wright moeten we veel meer gewicht aan de evangeliën hangen. Vaak worden ze gebruikt om Paulus’ onderwijs kracht bij te zetten. Daarmee worden de evangeliën verlaagd tot een niveau waar ze niet thuis horen. De evangeliën schrijven net over de doorbraak van Gods koninkrijk door Jezus’ komst. Die boodschap moet luid klinken!
Vier luidsprekers
Wrights zoektocht naar een balans tussen vier geloofswaarheden beslaat een groot deel van het boek. Hij vergelijkt het met de luidsprekers in een geluidssysteeem. Alle luidsprekers moeten even luid staan, anders overheerst de ene geloofswaarheid de andere. Dit zijn ze:
(1) De evangeliën zijn de climax van Israëls geschiedenis.
(2) Israëls geschiedenis is de geschiedenis van God, Schepper, enig ware God die naar Zijn volk terugkeert.
(3) Gods koninkrijk, door Jezus tot stand gekomen, wordt steeds meer werkelijkheid.
(4) Het verhaal van het koninkrijk van God dat botst met het rijk van de keizer en de overwinning erover.
De geloofsbelijdenissen
Tom Wright verwijt de christenheid eenzijdig gefocust te zijn op de idee dat Jezus naar de aarde gekomen is om te lijden en naar de hemel te gaan. Daarmee wordt voorbij gegaan aan Gods koninkrijk. Die eenzijdigheid, zonder te spreken over de vestiging van Gods koninkrijk, ziet Tom Wright terugkomen in bijvoorbeeld de Apostolische geloofsbelijdenis : ‘Ik geloof in Jezus Christus,… die ontvangen is van de Heilige Geest, geboren uit de maagd Maria; die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven…’. Er is niets te vinden over wat Jezus op aarde gezegd en gedaan heeft. Opmerkelijk, toch?
In het laatste deel van het boek bewandelt Wright een praktische weg. Hij stelt daarin een herinterpretatie van de Apostolische geloofsbelijdenis voor. Deze houdt rekening met de geloofswaarheden die de schrijver eerder gepresenteerd heeft; en dus ook met de reden van Jezus’ leven op aarde.
Vergeving van zonden
Denk niet dat Tom Wright vergeving van zonden aan de kant schuift als onbelangrijk en enkel nog het koninkrijk van God ziet. Vergeving van zonden is wel degelijk belangrijk. En ja, het is een individueel verhaal. Maar… het is meer dan dat. De wereld als geheel smeekt en verlangt naar vergeving. God vestigt Zijn koninkrijk en dus is vergeving van zonden geen negatieve boodschap die ons met de neus op onze zonden drukt, maar net de positieve aanwezigheid van God en het Lam op aarde!
Oneens
Ik ben het niet altijd eens met Wright. Zo legt hij uit dat Mattheüs de uitspraak van Jezus in Mattheüs 16:28 zag als een verwijzing naar Jezus’ dood en opstanding. Deze uitspraak wordt vaak uitgelegd als een verwijzing naar Jezus’ wederkomst. Zijn uitleg (p.227-228) past wel in het thema van zijn boek, maar voldoet naar mijn mening niet. Het lijkt me eerder een vers dat naar beide kan wijzen: Jezus’ dood en opstanding én Jezus’ wederkomst.
Aanrader?
Absoluut. Je hoeft niet theologisch geschoold zijn om dit boek te lezen, maar je moet echt wel bij de les blijven. Het is geen ‘wandeling door het park’.
Het boek deed mij fundamenteel nadenken en dat is gezond. Het is goed stil te staan bij de kritiek die de schrijver heeft en, wat mij betreft, treft hij meer dan eens raak. Ik heb het gevoel dat er van het boek heel wat is blijven kleven. Dat zal nog verder doordacht moeten worden. Wright zegt zelf dat hetgeen hij in het boek schrijft, een proces van vele jaren is geweest, dus ik heb nog wel eventjes te gaan!
Tom Wright, Hoe God koning werd, (Uitgeverij Van Wijnen, Franeker, 2014, p.286)
