door Raymond R. Hausoul – Dit werk bespreekt het antisemitisme dat in het christendom opkwam. Het bevat korte heldere hoofdstukken die licht werpen op de verschillende periodes waarin christenen samen met joden leefden. Een focus ligt op het antisemitisme binnen het protestantisme en de reformatorische gezindheid van afgelopen eeuwen. De auteur bespreekt in dit korte werk het antisemitisme op religieus, politiek en sociaal vlak in Nederland. De situatie in Vlaanderen ontbreekt daarbij grotendeels.
Nederland staat bekend als tolerant tegenover joden. Wallet stelt die uitspraak in vraag en laat zien dat deze veronderstelling niet correct is. Ook in Nederland veranderde er in de Reformatie weinig aan de vrijheid van joden. Nog steeds bestempelden christenen hen, evenals in de tijd voordien, als parasieten die de christelijke natie konden besmetten met waanideeën over God en Christus. Er bleef sprake van oproepen tot het vernederen van joden, tot het vervolgen van joden en tot het bestempelen van joden en hun jodendom als geschikt voor een ‘zachte dood’. Enkel wie zich bekeerde zou het leven ontvangen dat God de jood wilde schenken. Christenen keken vanuit die gedachte achterdochtig naar de jood.
Deze historische terugblik wordt opgedeeld in drie delen: 1. Het vroege christendom en het rabbijnse jodendom; 2. Protestantisme en katholieke reformaties en de joden; 3. Christenen en het moderne antisemitisme. Met betrekking tot de nieuwste tijd maakt Wallet een onderscheid tussen het moderne (seculier geïnspireerde) antisemitisme en het vroegere christelijk geïnspireerde antisemitisme en anti-judaïsme. Beiden blijken in de geschiedenis hun bloedsporen na te laten.
Vooral het derde deel van het boek bevat vernieuwde, minder bekende, inzichten in het oude conflict tussen joden en christenen. Daarnaast is het werk geschikt voor wie geïnteresseerd is in een beknopte inleiding op de tweeduizend jaar waarin christenen zich schuldig maken aan antisemitisme.
Bart Wallet, Christendom en antisemitisme. 2000 jaar confrontatie, (Boekencentrum, 2017, 128 blz.)
