door Maarten Hertoghs – Dietrich Bonhoeffer was een opmerkelijk theoloog, actief voor en tijdens de tweede wereldoorlog. En dat niet zomaar als stoffig academicus, maar als lid van de verzetsbeweging tegen Hitler, wat hem zijn leven gekost heeft. Zijn denken werd sterk bepaald door de woelige periode in aanloop naar en tijdens WO II. Meer nog, hij heeft aan het einde van zijn leven gezien waar het christendom naar op weg was en geprobeerd daarop te anticiperen. Zijn gedachten zijn, wat mij betreft, nog steeds actueel.
In dit boekje toont Edward van ’t Slot dat Bonhoeffers ideeën op ethisch, persoonlijk en politiek vlak inderdaad relevant zijn voor de dag van vandaag. Genade is niet goedkoop, niet gemakkelijk. Het kost veel. Tachtig jaar geleden hamerde de Duitse theoloog er al op dat de kerk zich niet mocht opsluiten in zichzelf. Christen zijn betekent aanwezig zijn in je omgeving.
Bonhoeffer stuurde aan op een areligieus christendom. Met religieus bedoelde hij ‘de houding die mensen altijd maar wil betrappen op iets slechts, iets zondigs, of tenminste iets twijfelachtigs’ (p.76). Hij voorzag een mondige wereld en dat is precies waar wij vandaag in leven. In deze wereld moet het christendom aanwezig zijn, zonder muren, zonder denken in termen van ‘binnen’ en ‘buiten’, niet al te vroom en niet al te rechtvaardig.
De theoloog maakte zich ook sterk dat christenen zich niet moesten verenigen in allerlei groeperingen en organisaties, maar moesten meewerken met anderen. In dat kader mag je ook Bonhoeffers politieke betrokkenheid plaatsen. Die was vanzelfsprekend voor hem. Van ’t Slot toont daarbij aan dat de theoloog niet zo gemakkelijk te claimen door een ‘isme’.
Van ’t Slot gidst je in dit boekje door bovenstaande thema’s. Hij geeft relevante achtergrond uit Bonhoeffers leven, citeert hier en daar korte stukjes uit zijn brieven en koppelt doelbewust aan bij onze situatie vandaag. Vooral dat laatste is een meerwaarde. Zondig dapper is niet zomaar een vrijblijvende bloemlezing uit Bonhoeffers oeuvre. Geheel in lijn met de boodschap van de theoloog zelf is het een oproep om aan de slag te gaan of alleszins om op een andere manier te kijken naar hoe je als christen in je omgeving staat.
Een aanrader!
Edward van ’t Slot, Zondig dapper, (KokBoekencentrum, 2019, 127 blz.)
