door Henri Menheere –
Missionaire revolutie
In een eeuw waar de kerk niet langer centraal staat in de westerse wereld, stellen we ons continue de vraag: Hoe kunnen we onze medemens bereiken met het evangelie? Hoe bouwen we de kerk in de 21e eeuw? Frost en Hirsch schrijven dat we daarvoor geen evolutie of aanpassingen nodig hebben, maar een revolutie: een complete ommekeer in ons denken over evangelisatie, zending en kerk-zijn. Missionair denken, een synoniem van zendingsgericht denken, moet weer centraal komen te staan in onze gemeenten en niet als een extra bediening bovenop alles, maar als centrale reden voor het bestaan van de kerk (hoofdstuk 1 & 2). De schrijvers stellen voor dat de kerk allerlei vormen kan aannemen, zolang men trouw blijft aan de Bijbel en zolang Christus centraal staat. Ze doen dit aan de hand van drie grote delen:
Het Moderne Kerk-model
Ten eerste roepen ze ons op om na te denken over het model van kerk & evangelisatie dat we al jaren volhouden: de manier waarop we als kerken functioneren zit te vast verweven in het modernistisch denken en heeft daardoor geen impact meer op de maatschappij. We staan buiten spel, niet omdat we klein zijn, maar omdat we onszelf buiten spel hebben gezet. Het aantrekkelijker maken van die structuren (zoals de zondagsdienst) in de hoop dat mensen naar ons toe komen, is niet voldoende. Het is zelfs onbijbels om te verwachten dat mensen naar ons gebouw, diensten, moeten komen om Gods Woord te horen: zowel Jezus als Paulus waren reizigers en maakten gebruik van de reeds aanwezige structuren in de cultuur om hun boodschap te brengen. We moeten in hun leefwereld stappen en durven onze gevestigde systemen (een idool) aan de kant te zetten. (hoofdstuk 3 tot 6)
Hoe benader je de wereld?
Vervolgens nemen ze onze benadering van de wereld onder de loep. Door de aandacht op Jezus te richten, nemen ze ons mee naar zijn historische en culturele achtergrond, waardoor we veel meer van Hem en ook van Paulus kunnen ontdekken. We zitten veel te vast in het dualistische denken, waarin we met goede bedoelingen om goed en kwaad te onderscheiden, onze leefwereld in twee delen hebben gesplitst: in de kerk is het goed, in de wereld is het slecht. Dit is een probleem waar weinigen echt van bewust zijn, maar het uit zich in situaties waar we niet meer weten hoe we een getuige kunnen zijn op ons werk, waar we denken dat een goede christen zijn, betekent zoveel mogelijk per week in de kerk zitten, en waar we problemen van elke dag veel te theoretisch en afstandelijk benaderen. De schrijvers tonen aan dat de christen zelf de boodschap is en dat we enkel en alleen door ons gehele leven heen een getuige kunnen zijn. (hoofdstuk 7 tot 9).
Gezond Leiderschap
Ten slotte nemen ze ook het leiderschap onder de loep en gaan daarbij uit van de bijbelse vijfvoudige bediening. Naast de herders en onderwijzers, die in onze kerken ruim aan bod komen op vlak van leiderschap, moet er veel meer ruimte komen voor de apostelen, evangelisten en profeten. De kerk is gedeeltelijk irrelevant en uit balans geraakt doordat net die drie bedieningen die onze ogen naar buiten richten, in de vergetelheid geraakt zijn. Een gezond leiderschap in de kerk wordt gedragen door de gehele gemeente, en heeft elk van deze vijf bedieningen sterk vertegenwoordigd. (hoofdstuk 10 tot 12).
Geen stappenplan, geen methode
Ik doe het boek geweld aan door er zo snel en onvolledig doorheen te racen. Vele van deze gedachten hebben we al eerder gehoord, en omarmd of afgewezen zonder het goed te begrijpen. Dit boek verschilt van andere werken, omdat je uitgebreide informatie vindt met zowel een duidelijk theologisch kader voor de missionaire kerk, als tientallen voorbeelden van hoe ze dit in praktijk zien gebeuren. Het boek geeft ons – gelukkig – geen voorbeeldmodel van gemeente-zijn, ook geen stappenplan, het stimuleert ons denken en handelen terwijl we bezig zijn. Ze doelen op een verandering van innerlijke houding en niet zozeer op een nieuwe methode.
Delen en Vermenigvuldigen
Mijn mening over het boek mag je me gerust persoonlijk vragen. Ik denk dat het boek voor de gemiddelde christen redelijk zwaar kan zijn, zeker omdat het enkel in het Engels bestaat. Wie al meer gelezen heeft over dit thema en er echt mee aan de slag wil, wil ik dit boek zeker aanraden. Wie nog in de kinderschoenen staat qua gemeentewerk of zending, wil ik aanraden om eerst het boek “Delen en Vermenigvuldigen” te lezen, door Johan Lukasse en Teo Kamp. Zij communiceren niet helemaal dezelfde visie of achtergronden, maar verwijzen wel regelmatig naar The Shaping of Things to Come als inspiratiebron.
Alan Hirsch en Michael Frost, The Shaping of Things to Come: Innovation and Mission for the 21 Century Church, (Hendrickson, 2003)
