door Kris Tavernier – In het boek ‘Hoogtepunten in het Heilige Land’ neemt de schrijver de lezers mee langs twaalf plaatsen in Israël. Achtereenvolgens komen aan bod: de berg Karmel, Engedi, Jeruzalem – de vijver van Siloam, Jeruzalem – de Tempelberg, Nazareth, de rivier de Jordaan, Kapernaüm, Jericho, Jeruzalem – de Olijfberg, Bethlehem, Jaffa en tweemaal Caesarea. De schrijver verbindt aan elke plaats een centrale gedachte. Bij de berg Karmel is dat ‘De Here alleen is God’, bij Engedi ‘Vertrouw op God’, bij Jaffa ‘God doorbreekt alle grenzen’, enz. De overige moet u zelf ontdekken in het boek. Ik kan niet alles verklappen.
Al langere tijd ben ik er bewust mee bezig dat we bij het lezen van de Bijbel aandacht dienen te hebben voor de tijden waarin de Bijbel is geschreven, de culturen van die tijden, de omstandigheden waarin de geschiedenissen zich afspeelden, de politieke situaties van toen, de contexten van de verhalen, de vanzelfsprekende herkenbaarheid van de beeldspraken die er werden gebruikt, de kennis van de eigen nationale geschiedenis van zowel de schrijver als de lezers en nu dus ook de geografische plaatsen waar de gebeurtenissen zich afspeelden.
De insteek van de schrijver van dit boek is om de lezer als het ware mee te nemen naar een plaats van betekenis in het Heilig Land. Hij laat de lezer om zich heen kijken en de kenmerken van die plaats ontdekken. Wanneer je zo meegenomen wordt, krijg je oog voor de vruchtbaarheid van die plaats, de strategische of economisch interessante ligging, de specifieke kenmerken. Dat werpt een verhelderend licht op gebeurtenissen die zich daar hebben afgespeeld en de betekenis die de betreffende plaatsen daardoor krijgen. De meerwaarde van dit boek ligt dan ook op twee fronten. Ten eerste leer je de omgeving van plaats waar een gebeurtenis of geschiedenis zich heeft afgespeeld beter kennen. Maar ten tweede toont de schrijver ook aan dat meerdere gebeurtenissen doorheen de Bijbelse geschiedenis zich op eenzelfde plaats hebben afgespeeld en dat die plaats daardoor een centrale betekenis schijnt te krijgen. Opeens blijkt er een rode draad of een gemeenschappelijke gedachte verbonden te zijn aan een bepaalde plaats.
Toch is met dit boek lang nog niet alles gezegd over de Bijbelse plaatsen. Ik laat de schrijver zelf aan het woord: “In de bijbelstudies komt veel aan bod, maar niet alles. Over verschillende plaatsen zou nog meer te zeggen zijn, … Waar het in deze bijbelstudies om gaat, is het trekken van een aantal lijnen, vaak dwars door de Bijbel heen, met als verbindende schakels de plaatsen waar het allemaal gebeurde”. Er kon nog meer gezegd worden over de plaatsen die door de schrijver worden behandeld én er mochten – wat mij betreft – nog wel meer plaatsen aan bod komen, zoals bijvoorbeeld het dal van Jizreël. Om het met een voetbalbeeldspraak weer te geven: de goede voorzet is gegeven, de goal ligt open, het is aan de lezer om er verder meer mee te doen.
Wat bij mij als centrale gedachte van dit boek blijft nazinderen is dat God alleen al door de plaatsen waar Bijbelse geschiedenissen zich afspeelden de boodschap uitdraagt dat Zijn heil en toekomst voor deze wereld zich uitstrekt tot alle volken, terwijl Israël toch het middelpunt ervan blijft. Als u nieuwsgierig bent geworden, de Bijbelse plaatsen nader wilt leren kennen en Bijbelse geschiedenissen beter wilt leren verstaan vanuit de geografische context, dan kan ik u dit boek aanbevelen.
Wie alvast even wil proeven, kan een kijkje nemen op http://www.hoogtepunteninhetheiligeland.nl/
René van Loon, Hoogtepunten in het Heilige Land, Bijbelstudies over plaatsen in Israël (Boekencentrum, 2016, 112blz.)