door Maarten Hertoghs – David Dessin schreef met ‘God is een vluchteling’ een eerlijk, gedocumenteerd boek over het christendom in Vlaanderen. De christenen in Vlaanderen zijn hoe langer hoe meer mensen van allochtone afkomst en dat zal je na het lezen van dit boek geweten hebben. Misschien denkt u bij ‘gedocumenteerd’ dat de schrijver een half jaar heeft doorgebracht in duffe bibliotheken. Niet is minder waar. Dessin heeft gesproken met uit verschillende landen afkomstige kerkleiders, evangelisten en gelovigen. Hij heeft kerkdiensten van uiteenlopend christelijk pluimage bijgewoond en schrijft dus uit eerste hand.
Ik ben onder de indruk van het boek. Zo simpel is het. Met veel respect beschrijft Dessin wat hij meemaakt en hoort. Dat siert hem, want een cynische zin is gauw geschreven als je in contact komt met soms vreemde kerkstromingen. Daarnaast schrijft Dessin behoorlijk genuanceerd. Dat is een verdienste, want het is geen sinecure om door het bos van de vele christelijke stromingen de bomen te blijven zien.
De hedendaagse verhalen worden mooi in de geschiedenis van het christendom van de herkomstlanden geplaatst. Door het boek heen krijg je in vogelvlucht een portie kerkgeschiedenis die erg behapbaar neergezet wordt en daardoor wordt je perspectief als lezer verbreed. Het verhaal van een Congolees of Syriër wordt dus plots een verhaal over enkele eeuwen heen.
Voor mij als kerkleider/predikant vormt het boek een uitdaging. Onze Vlaamse evangelische kerken worden doorgaans bevolkt door autochtone Vlaamse middenklassers en een kleiner aandeel mensen uit de lagere sociale klassen. Dat beïnvloedt ons geloof, ons denken en onze liturgie meer dan we zelf beseffen. Mensen van een andere origine zoeken doorgaans kerken die aansluiten bij hun afkomst. Het boek van Dessin maakt dat erg duidelijk en dat zie ik ook gebeuren bij de Iraanse kerk in Kuurne, waar ik goede contacten mee onderhoud. Er zijn ook allochtone mensen die toch aansluiten bij Vlaamse kerken, ook in mijn eigen kerk. We zetten onze kerk open in de zin dat we hen verwelkomen. Dat is mooi, maar de grote vraag is of we ons echt openstellen voor hen, voor hun geloof, hun denken, hun liturgie? Of moet de aanpassing enkel bij hen gebeuren?
Op dat vlak is er, naar mijn aanvoelen, een gemis in het boek. Er is een algemene beschouwing over de enorme terugloop van praktiserende christenen in Vlaanderen (en de ons omliggende landen), maar buiten enkele zinnen van bisschop Bonny zijn er geen getuigenissen uit de zogeheten autochtone Vlaamse kerken. Hoe gaan zij om met de in het boek beschreven veranderingen? In hoeverre staan zij open om mee te bewegen met het gewijzigde kerkelijke erf? Ik houd mij alvast aanbevolen om met David in gesprek te gaan!
David Dessin heeft een waardevol boek geschreven dat door de Vlaming gelezen zou moeten worden. De christen én de niet-christen, omdat hij of zij de mythe ontkracht ziet worden dat het christendom een uitstervende godsdienst is. Op wereldvlak boomt het, in Vlaanderen leeft het!
David Dessin, God is een vluchteling, (Polis, 2017, 210 blz.)
