door Raymond R. Hausoul – In zijn boek biedt Rik Torfs acht perspectieven op de kerk. De verschillende benaderingen typeren hoe Rik Torfs naar het subject kerk kijkt. De uitwerkingen daarvan zijn doorspekt met allerlei anekdotische verhalen die de auteur vanuit zijn eigen rooms-katholieke traditie bovenhaalt. Door deze aanpak richt Rik Torfs zich vooral op de kerk als fenomeen, zonder dieper in te gaan op allerlei stereotypen uit de christelijke geloofsleer die veel voor de kerk worden gebruikt. Het boek inspireert op deze manier de klassieke kerkleer om zich op een bredere manier met de kerk bezig te houden.
Achtereenvolgens bespreekt Rik Torfs de kerk:
1. Als gebouw, waarin voornamelijk het belang en de schoonheid van het kerkgebouw op zichzelf vooral naar voren komt (hfst. 1),
2. Als verrotting, waarin de auteur verduidelijkt dat het falen van mensen nooit voldoende mag zijn om de schoonheid van de kerk op te geven. We mogen het gedrag van mensen nooit gebruiken om het goede in de kerk te vernietigen. De kerk vindt haar waarde namelijk niet in de rotte appels, maar in de grootheid van haar totaal.
3. Voor ongelovigen, waarin de waarden van de kerk naar voren worden gebracht. Iedereen is in kerk welkom. Er is geen ‘members only’-regel of de vraag naar entree. Iedereen is welkom.
4. Als oase, de kerk diende eeuwen als een plek voor vlucht bij misdrijf. Deze benadering is minder gekend in de huidige tijd. Het asielrecht is namelijk afgeschaft sinds 1983. Tegenwoordig zien we dat nog terug bij de vluchtelingen. Voor hen is de kerk een gastvrije plaats waar ook de grootste criminelen welkom zijn.
5. Als hospitaal, hierbij leunt Rik Torfs aan bij het beeld dat de paus gebruikt om de kerk als een veldhospitaal te beschrijven. De kerk is een hospitaal voor alle gemeenteleden, inclusief de leiders.
6. Als plaats van humor, omdat de kerk beseft dat zelfrelativering enorm belangrijk is in het menselijk leven.
7. Als schoonheid, omdat kunst en muziek in de kerkelijke sfeer de nodige aandacht van een mens kunnen vragen.
8. Als opstanding, waarbij Rik Torfs dit element van de kerk als essentie van het geloof ziet. Het geloof in de opstanding ligt niet eenvoudig. De eerste christenen hadden het al moeilijk om in de opstanding te geloven. Paulus schreef er regelmatig in zijn brieven over. Door de verkondiging van de opstanding erkent de kerk dat ze niet in de rush van het leven hoeft mee te gaan, waarin de plicht sterk aanwezig is om te genieten van alles dat in dit leven te plukken valt. De kerk erkent dat dit namelijk veel stress creëert in het maatschappelijk leven. Het is bijzonder dat Rik Torfs met dit positieve beeld eindigt. Vooral na de wat meer pessimistische beelden van de kerk als asielplaats, hospitaal en verrotting.
Met de acht perspectieven van Rik Torfs doen evangelische kerken hun profijt, omdat er diverse unieke elementen aan bod komen, waar in onze traditie minder aandacht voor is. Het is een bijzondere verrijking hierbij te zien dat sommigen daarvan ook sterk in de bijbelse geschiedenis aanwezig waren, zonder dat er veel oog daarvoor was in de klassieke evangelische kerkleer. Rik Torfs kiest er bewust voor om zich hierbij op de rooms-katholieke kerk te richten. Het zou boeiend zijn geweest als hij ook meerdere voorbeelden zou hebben gebruikt uit de andere kerkelijke tradities. Zo denk ik vanuit de evangelische kerktraditie aan de kerk als herberg met zijn heerlijke zomers BBQ’s en maaltijden, de kerk als dansruimte en feestplek of de kerk als glimp van het koninkrijk van God.
Rik Torfs, De kerk is fantastisch, (Uitgeverij KokBoekencentrum, 2020, 128 blz.)
