door Raymond R. Hausoul – Al eeuwenlang zijn er weinig christenen die interesse tonen voor de Joodse wereldliteratuur uit de klassieke oudheid. We zien dat ook in de theologie. Bijbelwetenschappers zijn nauwelijks geïnteresseerd in de uitleg die Joden al gedurende eeuwen over bepaalde teksten gaven. Ze bouwen voort op hun eigen geloofstraditie en lijken quasi te suggereren dat de bijbelse boeken binnen hun eigen kring ontstonden. Niets is minder waar. Het OT en NT bestaat bijna geheel uit Joodse schrijvers die over Joodse rechtvaardigen en hun ervaringen met God schreven. Ook in de gesprekken over bijbelse thema’s is het een zeldzaamheid dat iemand er bijvoorbeeld in het spreken over de Geest van God voor kiest om na te gaan hoe Joden over de Geest van God spreken. Hoe zij bijvoorbeeld enerzijds een nauwe relatie tussen de Geest van God en de menselijke geest zien en anderzijds de Geest van God beschrijven met de contouren van de goddelijke Shekhinah – de heerlijkheid van God.
In dit bijzondere boek duikt Daniel de Waele vanwege deze leemte in de geschiedenis van het Joodse volk en de bijzondere teksten die zij voortbrachten. Hij laat de lezer proeven van diep mystieke teksten, wijze spreuken en doordachte filosofieën. Bij de keuze aan teksten concentreert hij zich vooral op de godsdienstige en ceremoniële literatuur. Hierbij is er te denken aan de Tenach, de Septuaginta, de Targum, de Misjna, de Talmoed, de Midrasj en de Dodezeerollen. Van elke rubriek vertelt de Waele overzichtelijk de achtergrond en ontstaansgeschiedenis. Hierbij probeert hij voortdurend de relevantie voor het gesprek tussen Joden en andere godsdiensten en voor het Jodendom in het algemeen te tonen.
Het is een meerwaarde voor de huidige christenheid om opnieuw de oude wortels van het Joodse denken te ontdekken. Daarin valt enorm veel variatie te ontdekken, die ons stil maakt en laat beseffen dat ook in het Jodendom al over talrijke bijbelse thema’s vanuit allerlei perspectief werd gesproken. Deze publicatie van Daniel de Waele zorgt er daarbij toe dat geinteresseerden meer achtergrondinformatie over de Joodse cultuur en literatuur ontvangen en aan de hand van enkele voorbeelden mogen zien welk een rijkdom er voor het christendom te vinden is in de bronnen van het Jodendom.
Daniël De Waele, Vergeten rijkdom (KokBoekencentrum, 2022, 352 blz.)
