door Raymond Hausoul – Dogmatiek voor iedereen, dat beweert de titel die op het stijlvol geïllustreerde kaft van dit nieuwe boek staat. Met genoegen houd ik het boek in handen, kijk benieuwd naar de inhoudsopgave en blader eens diagonaal door het boek. Het is een mooi werk dat Almatine Leene en Wim Markus hebben afgeleverd. Het kenmerkt zich door een rustige bladspiegel, treffende citaten, leuke icoontjes ter oriëntatie en kleine QRs (Quick Response, u kent ze wel die vierkante blokken waarvan je met je smartphone een foto neemt en die je dan meteen naar de betreffende website op internet brengen). Modern, toegankelijk en uitnodigend noem ik dat. Een zestienjarige kan dit soort leesvoer al begrijpen.
Rustig begin ik het boek door te lezen. Hierbij merk ik al snel dat – zoals dat eigenlijk bij elke dogmatiek het geval is – de leesvolgorde van de hoofdstukken niet vast ligt. Je mag het boek, zoals ik zelf deed, van voor naar achter doornemen. Je mag echter ook kriskras door de hoofdstukken lezen en kiezen wat jou het meest interesseert.
Bij het doornemen van dit werk zal je daarbij ontdekken dat de auteurs het evenwicht weten te bewaren tussen denken en voelen. Elk hoofdstuk laat zich door de rustige bladspiegel en korte formulering gemakkelijk lezen. Tegelijk doet dit niets af van de gedegenheid die het werk aan de dag legt: dit is nu eens een toegankelijk boek waarin je toch ziet dat men kennis van zaken heeft. Vooral de goudpareltjes die de auteurs vermelden over de drie-eenheid vallen mij op. Daarbij geef ik grif toe dat de triniteit ook een thema is dat mij persoonlijk boeit. En ik ben gelukkig niet de enige daarin. Almatine Leene schreef er een volledige dissertatie over (Triniteit, antropologie en ecclesiologie). Enkele vruchten van dat werk krijgen hun weerklank in dit boek. Tegelijk valt het me ook op dat ik in deze Dogmatiek voor iedereen een thema als ‘God de Vader’ dan weer moet missen. Deels is dat begrijpelijk. Wie kent er immers een dogmatisch werk dat uitvoerig op God de Vader ingaat?
Evangelisch christenen die dit dogmatisch werk willen doornemen, wijs ik er wel op dat de doelgroep van dit boek voornamelijk de jongeren zijn uit de reformatorische traditie. De thema’s die de auteurs aan bod laten komen, worden meermaals verbonden met de reformatorische belijdenis. Het meest zichtbaar wordt dat in het wijden van een apart hoofdstuk aan de uitverkiezing en aan het minipleidooi dat wordt gehouden over de babydoop. Dat zijn zaken waar de meeste evangelische lezers anders over denken.
Naast de bruikbare verwijzingen naar de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB, oorspronkelijk de ‘Belgische Confessie’ genoemd) valt me verder op dat de verwijzingen naar de kerkvaders geen oorspronkelijke bronvermelding krijgen. De jongeren die ik ken willen net graag bij dat soort zaken weten waar de betreffende informatie vandaan komt. Dat helpt hen om de werken van deze kerkvaders zelf op het internet te raadplegen en nog meer onderbouwing te vinden voor de dogmatische stelling. Het noemen van alleen de naam van een kerkvader gaat immers dikwijls verkeerd in het gangbare gesprek over geloof. Allerlei uitspraken worden toegeschreven aan Irenaeus, Augustinus en Luther, maar wat schreven zij nu echt? Een kleine verwijzing naar de oorspronkelijke tekst zou hierin al voldoende zijn. Want zei Luther niet: ‘Een goed geweten is meer dan duizend getuigen’? Of was het John van Damascus, John Owen, John Wesley of John Piper die dit zei?
Concluderend sluit ik af met de zin op de achterkant die een tegenstelling vormt tot veel stoffige werken over dogmatiek: ‘Dit boek laat zien dat het ook anders kan!’. Dat is volledig waar. Voor wie jong is en meer over God wil weten, mag dit boek er dan ook zijn. Zelfs voor een evangelicaal.
Almatine Leene en Wim Markus, Dogmatiek voor iedereen, weten wat je gelooft, (Uitgeverij Jes!, 2016, 221 blz.)