door Kris Tavernier –
Laat ik deze boekrecensie maar meteen beginnen met mijn globale beoordeling van deze roman. Maarten Hertoghs heeft een steengoed Bijbels-historisch roman geschreven. Ik heb er al vele gelezen, maar deze behoort wel bij de beste.
Het hoofdpersonage Asaja is gebaseerd op de Bijbelse koning Josia. Het boek vertelt het verhaal van zijn leven. Daarbij blijft de schrijver trouw aan het verslag van diens leven zoals het in de Bijbel opgetekend staat. Hij gaat niet uit de bocht waardoor er een al te zeer vertekend beeld van de Bijbelse koning Josia zou ontstaan. Toch is het geen droge beschrijving geworden. Integendeel, het boek bevat alle ingrediënten die je verwacht in een goede roman van deze soort. Er is spanning, intrige, actie, verraad en drama. Maar ook is er een vleugje romantiek en geregeld een snuifje humor. Van zodra je aan het boek begonnen bent, wil je voortdurend verder lezen.
Opbouw
Tijd en plaatsen zijn de handvaten bij de opbouw van het verhaal. Er worden een aantal sprongen gemaakt in de tijd, wat telkens een nieuw deel van het boek aangeeft, waarbij er een aantal jaar verder wordt gegaan naar een nieuwe episode in het leven van koning Asaja. Dat zorgt voor een aangename dynamiek en voortgang in het verhaal. Door middel van het aangeven van de plaatsen waar bepaalde gebeurtenissen plaatsvinden blijft de lezer stevig georiënteerd tijdens de diverse verhaallijnen. Twee eenvoudige en duidelijke kaartjes aan het begin van het boek helpen de lezer hierbij. Een korte inleiding van een halve bladzijde brengt de lezer meteen in de historische context waarin de geschiedenis van koning Asaja zich afspeelt.
Bijbels-Historisch
Wat mij steeds interesseert bij een Bijbels-historisch roman is of het mij helpt om de tijd, de omstandigheden, de politieke situatie, de toenmalige gebruiken, enz. beter te verstaan. Dat is bij dit boek zeer zeker het geval. Het is duidelijk dat de schrijver diepgaand historisch onderzoek heeft gedaan om een zo getrouw mogelijke historische context neer te zetten. Dat blijkt uit het verhaal op zich, waarbij de verhaallijnen van een aantal levens daar ook toe bijdragen. Er is de koning en zijn entourage, maar ook een soldaat, een priester en een timmerman. De verhaallijnen van deze figuren dragen ertoe bij om de tijd van toen neer te zetten. In het nawoord geeft de schrijver een verantwoording voor een aantal keuzes die hij heeft gemaakt. Daarna volgt nog een bespreking van een aantal woorden, personen, plaatsen en gebruiken die bijdragen aan het begrijpen van de historische context. Deze heb je niet nodig tijdens het lezen van de roman, maar zijn zeker nuttig voor wie wat verklaring wil. Bronvermeldingen en verwijzingen naar betreffende Bijbelplaatsen dienen als verantwoording.
Boodschap
Het lijkt mij dat de schrijver ook meer heeft willen bereiken dan een goede roman te schrijven en daarbij geschiedkundig zo correct mogelijk te zijn. Er steekt ook een boodschap in het boek. De lezer mag het zelf ontdekken, dat ga ik hier niet verklappen. Maar die boodschap loopt als een rode draad doorheen het boek. Die boodschap wordt reeds zichtbaar van in de proloog, duikt geregeld op tijdens het verhaal en klinkt ook aan het einde van het boek.
Een puntje van kritiek
Eerlijkheidshalve moet toch ook een klein woordje van kritiek gezegd worden. Niet over het verhaal, maar over de tekst. Er zijn een paar kleine slordigheidjes in geslopen zoals een woord dat dubbel staat, een letter teveel of twee woorden die aan elkaar plakken. Het valt mij wel op dat die meer in het begin van het boek voorkomen dan daarna. Het kan natuurlijk ook zijn dat ik hoe langer hoe meer gevangen was door het verhaal waardoor ik ze niet meer opmerkte.
Besluit
Maarten Hertoghs heeft met Asaja een zeer lezenswaardige roman geschreven! Het is boeiend om te lezen, het geeft een verhelderende kijk op de Bijbelse geschiedenis van koning Josia en het geeft een prikkel voor je geloof. Ten zeerste aanbevolen!
Maarten Hertoghs, Asaja (De Banier, 2018, 416 blz.)
