door Jacques Rommel –
Lijden en menselijk leed; een thema dat vele harten bezighoudt. Niet in het minst zij die er, evenals hun naaste omgeving, rechtstreeks mee te maken hebben. Een thema dat ook in de kerk bespreekbaar moet zijn, want wanneer één lid lijdt, lijden alle leden mee, nietwaar?
Ook in onze kerk worden heel wat mensen in meerdere vormen met pijn en lijden geconfronteerd. Als verantwoordelijke wil je hen in de eerste plaats begrijpen en, indien mogelijk, ondersteunen. Vandaar mijn belangstelling voor dit boek. Tim Keller is een van de bekendste hedendaagse theologen, ook in ons taalgebied, en niemand zal hem beschuldigen van oppervlakkigheid. In dit werk gaat hij met nog meer diepgang en gedegenheid aan de slag. Het zou best wel eens kunnen dat dit gebeurt, omdat hij ook in zijn eigen leven ziekte heeft ervaren.
Allereerst benadert hij het probleem van het lijden vanuit een cultureel filosofisch perspectief. Hoe gingen mensen in vroeger tijden met lijden om? Hoe wordt ermee omgegaan in onze cultuur en in andere culturen? Waarom heeft een christelijke cultuur minder problemen met lijden dan een seculiere? Na iets meer dan 100 pagina’s gaat hij over naar een meer theologische benadering en ook daarvoor neemt hij de ruimte en de tijd. Je bent alweer honderdvijftig pagina’s verder vooraleer je (eindelijk?) aan het pastorale gedeelte toekomt. Tot hiertoe is het boek beslist pittige, maar interessante lectuur. Ik kan me wel inbeelden dat de ongeoefende lezer de neiging zal hebben af en toe enkele pagina’s over te slaan. Dat zou onterecht zijn, want er zit een zeer logische opbouw in het boek. Keller schrijft zeer rake dingen die helpen om het laatste deel naar waarde te schatten. Om de lezer op het puntje van de stoel te houden, last Keller na elk hoofdstuk een getuigenis in van mensen die persoonlijk met lijden te maken hebben gehad. Soms schrijnende en ontroerende getuigenissen of pakkende illustraties in relatie tot de inhoud.
Zoals gezegd krijgt het boek even over de helft een pastorale toon en worden waardevolle handvaten aangereikt hoe men met lijden kan omgaan. Deze hoofdstukken zijn zowel gericht aan de persoon die het lijden meemaakt als aan degene die hem of haar nabij staat. De wijsheid en de adviezen die aangereikt worden, zijn degelijk onderbouwd met Bijbelteksten: talrijke verwijzingen naar Job, de Psalmen en de kruisdood van de Heer Jezus. Soms lijkt het alsof je een Bijbelstudie leest. Voor mij ligt daarin een groot deel van de aantrekkingskracht van het boek. Dit is geen zelfhulpboek uit de rekken. Hier wordt ernstig onderzocht hoe God het lijden ziet, waarom Hij toestaat dat het Zijn kinderen overkomt en hoe Hij ons er doorheen wil leiden. Hier raken we de diepste kern van ons bestaan en één va de allergrootste levensvragen. Leren lopen, Huilen, Vertrouwen, Denken, Danken, Bidden, Hopen zijn titels van de hoofdstukken.
‘Aan Gods hand door pijn en lijden’ is niet alleen één van de beste christelijke boeken die ik ooit gelezen heb, maar wellicht ook één van de belangrijkste.
Tim Keller, Aan Gods hand door pijn en lijden, (Uitgeverij Van Wijnen – Franeker, 2014, 415 blz.)
