Ik moet bekennen dat dit boekje reeds een paar maanden thuis rondslingert, op de salontafel, mijn bureau, mijn nachtkastje. Niet omdat het niet interessant zou zijn. Het is integendeel iets wat je niet in één ruk uitleest. Om helemaal eerlijk te zijn, moeten de laatste hoofdstukjes nog aan de beurt komen. ‘Ongemakkelijke teksten van de apostelen’ is het derde boekje op rij onder redactie van Sonneveld en van Houwelingen. Eerder verschenen ‘Ongemakkelijke teksten van Jezus’ en ‘Ongemakkelijke teksten van Paulus‘. Aan het eerste werkte onder anderen Gie Vleugels mee als co-auteur.
De Bijbel staat natuurlijk vol tegenstrijdigheden en bizarre uitspraken, dat is althans wat tegenstanders graag opperen. Toch richten deze boekjes zich niet in de eerste plaats tot de ongelovige die de Bijbel belachelijk wil maken. Ook christenen hebben vaak moeite met bepaalde uitspraken of gebeurtenissen en weten niet helemaal hoe ze te plaatsen. Vooral voor hen is dit boekje bedoeld. Het wil opheldering brengen van moeilijk verteerbare passages in het Nieuwe Testament. Het zou me niet verwonderen indien er later ook een editie komt die zich buigt over controversiële passages uit het Oude Testament.
Voor zo’n opdracht ga je niet over één nacht ijs en ga je evenmin met de natte vinger tewerk. Het redactieteam koos niet minder dan 75 slecht verteerbare bijbelse vragen en/of misvattingen, die telkens in drie of vier korte bladzijden besproken, genuanceerd worden en, waar nodig, rechtgezet. Niet minder dan acht professoren/theologen/predikanten verleenden hun medewerking en ieder van hen schreef meerdere stukjes. Even een greep uit de titels: Is Jezus geboren in het jaar nul? Vrede op Aarde – en al die oorlogen dan? Kiest God voor ons of kiezen wij voor Hem? Via loting leiders kiezen? Geen bloedworst eten? Geeft God gelovigen straf? Bidden om wraak? Wie behoren tot de 144.000?
Sommige ‘problemen’ lijken erg triviaal, andere zijn van existentieel belang. Allemaal zijn ze het lezen waard. Hoewel ik weinig weet over de achtergronden van de schrijvers, komen alle thema’s op een evenwichtige en – voor zover ik in staat ben te beoordelen – bijbels gefundeerde manier aan bod. Dit is een leerrijk en verhelderend boek om af en toe ter hand te nemen en te lezen hoe taaie noten gekraakt en potentiële mijnenvelden onschadelijk gemaakt worden. Uiteraard is het niet mogelijk om sommige van de zeer wezenlijke problemen op enkele pagina’s ten gronde te bespreken, maar je krijgt wel voldoende aangereikt om verder na te denken. Je wordt eveneens uitgedaagd je Bijbel aandachtig te lezen. Geen dogmatiek, maar korte, leesbare handreikingen.
Rob van Houwelingen en Reinier Sonneveld , Ongemakkelijke teksten van de Apostelen, (Buijten & Schipperheijn Motief, Amsterdam, 2013).